Dodatki do żywności

Dodatki do żywności to substancje, która w normalnych warunkach nie są spożywane same jako żywność, ani nie są stosowane jako charakterystyczne składniki żywności (bez względu na ewentualną wartość odżywczą). Jednakże ich dodanie do żywności na etapie jej produkcji powoduje, że substancje te stają się bezpośrednio lub pośrednio składnikami tej żywności. Stosowanie dodatków do żywności ma na celu:
1) wydłużenie okresu trwałości produktów lub stabilności produktu przez ograniczanie i zapobieganie niekorzystnym zmianom zachodzącym pod wpływem:
– działania drobnoustrojów,
– utleniania składników żywności,
– reakcji enzymatycznych,
– reakcji nieenzymatycznych;
2) zapewnienie bezpieczeństwa produktu przez zahamowanie rozwoju lub zniszczenie drobnoustrojów chorobotwórczych;
3) zapobieganie zmianom jakościowym produktów, takim jak zmiany cech organoleptycznych: smaku, zapachu, tekstury czy barwy, dzięki czemu utrzymuje się stałą powtarzalną jakość produktów;
4) ochrona składników odżywczych i decydujących o wartości żywieniowej produktów;
5) podniesienie atrakcyjności i dyspozycyjności produktów dla konsumentów;
6) zwiększenie asortymentu produktów poprzez otrzymywanie nowych rodzajów produktów – w szczególności dotyczy to produktów dietetycznych, np. bez cukru czy ze zmniejszoną zawartością tłuszczu;
7) zwiększenie efektywności produkcji.

Można stosować jedynie dodatki dopuszczone do żywności, czyli wyszczególnione w obowiązujących przepisach prawnych, gdy spełnione są równocześnie następujące warunki:

• istnieje uzasadniony wymóg technologiczny ich użycia, który  nie może zostać spełniony w inny sposób, możliwy do zaakceptowania ze względów ekonomicznych i technologicznych,
• nie stanowią zagrożenia dla zdrowia konsumenta przy proponowanym poziomie ich stosowania, w zakresie, w jakim można to stwierdzić na podstawie dostępnych dowodów naukowych,
• ich użycie nie wprowadza konsumentów w błąd.

Współczesny przemysł spożywczy nie mógłby istnieć bez substancji dodatkowych; są one stosowane nawet w produktach pochodzenia ekologicznego. Stosowanie dodatków do żywności m.in. zabezpiecza produkty przed tworzeniem się substancji szkodliwych, które mogłyby stanowić zagrożenie dla zdrowia konsumenta – np. dodatek konserwantów zapobiega rozwojowi patogennych mikroorganizmów, a przeciwutleniacze przeciwdziałają jełczeniu tłuszczu. Substancje słodzące są niezastąpione w diecie chorych na cukrzycę, jak również osób otyłych lub dbających o prawidłową masę ciała.

Podawanie informacji na opakowaniach produktów żywnościowych o zastosowanych dodatkach jest obowiązkowe i umożliwia konsumentowi dokonanie świadomego wyboru.